در نهج البلاغه ،پیامبران،پیامبر اعظم(صلی الله وعلیه و آله و سلم)،اهل بیت و یاران راستین آن حضرت،الگوهایی معرفی شده اند که اخلاق و روابط اجتماعی آنها می تواند چراغ راهنمای دیگران باشد.

امیر مومنان،علی (علیه السلام) در خطبه 160 ،حضرت موسی(علیه السلام) ، عیسی(علیه السلام) ،حضرت داوود(علیه السلام) و پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) را به عنوان الگو می شناساند و می فرماید:  «کافی است پیامبر را سرمشق خویش قرار دهی ،و نیز او سرمشق تو است در بی ارزش بودن دنیا و رسوایی هایش ».

« به پیامبر خود ،آن نیکو ترین و پاکیزه ترین مردم اقتدا کن که او بهترین مقتداست برای هر کس که به او تأسی جوید و شایسته انتساب،انتساب به اوست. نیکوترین بندگان نزد خدا ،بنده ایست که به پیامبرش اقتدا کند و از پی او رود.»

« اگر خواهی جز رسول الله( صلی الله علیه وآله و سلم) ،موسای کلیم(علیه السلام)را نیز مقتدای دیگر خود قرار ده،که گفت:«پروردگارا ! من به آنچه برای من  می فرستی نیازمندم».به خدا سوگند ! موسی از خدا جز لقمه ء نانی درخواست نکرد».

« اگر خواهی سومین نمونه را هم بیاورم،و آن داوود(علیه السلام) است،صاحب مزامیر و خواننده اهل بهشت. با دست خود زنبیل می بافت…».

« و اگر خواهی مثلی از عیسی بن مریم (علیه السلام) بیاورم. عیسی سنگ زیر سر می نهاد…».

همچنین در خطبه های متعددی اهل بیت(علیهم السلام) الگو قرار  گرفته اند:

« راه هدایت به پایمردی ما طلب شود و گمراهی به ما از میان رود. هر آینه پیشوایان از قریش هستند. نهال پیشوایی را در خاندان هاشم کِشته اند. پیشوایی ،غیر ایشان را سزاوار نیست و ولایت و امامت را کسی جز ایشان شایسته نباشد.»1

« ما یاران نبوت و خازنان نبوت و درهای ورود به نبوت هستیم.»2

« شما ای مردم! چراغ دل را از شعله گفتار گویندگان با عمل روشن سازید. ظرف های خویش را از آب زلال چشمه هایی پر کنید که از آلودگی ها پاک است.»3

« بدانید که آل محمد(صلی الله علیه و آله و سلم) همانند ستارگان آسمانند؛چون ستاره ای غروب کند،ستاره  دیگر بردمد.»4

« به خاندان پیامبرتان بنگرید و به آن سو روید که آنان می روند و پای به جای پای آنان نهید که هیچگاه شما را از مسیر هدایت منحرف نکنند و به هلاکت نسپارند. اگر نشستند،بنشینید و اگر بر خاستند،بر خیزید. بر آنان پیشی مگیریدکه گمراه شوید و از آنان واپس نمانید که هلاک گردید.»5

1. نهج البلاغه،خطبه 144                                    2. همان،خطبه 154

3. همان،خطبه 105                 4. همان،خطبه خطبه 100          5. همان،خطبه 97