هوالعلیم الحکیم

نشست علمی- پژوهشی با موضوع « اخلاق و انگیزه پژوهشی » با حضور سرکار خانم سیده فهیمه راعی استاد تحقیق و تفسیر و پژوهشگر فعال، روز دوشنبه مورخ 20/09/96 در مدرسه علمیه الزهرا _{(سلام الله علیها)} محمودآباد برگزار شد.

وی ابتدا به داشتن انگیزه و علاقه درکارهای تحقیقی اشاره کرد و گفت:  کارهای انسان از دو حال خارج نیست یا در سیر معنوی است و یا در سیر معنوی نیست، اگر به پژوهش به انگیزه الهی نگاه کنیم در این صورت تحقیق و پژوهش نیز وسیله ای برای رسیدن و قرب به خداخواهد بود. اگر انگیزه کارهای تحقیقی الهی و برای خدا باشد، آن اثر ماندگار می شود.

در ادامه افزود: محقق در ضمن تلاش و کوشش در امر تحقیق، باید از خداوند نیز مدد بخواهد. امام علی(علیه السلام) در این باره می فرمایند:” کسی که توکل دارد شبهات برایش روشن می شود.”  همچنین در کارتحقیقی امانت داری را رعایت کند، و نیز، روحیه نقد پذیری را در خود تقویت کند یعنی از شجاعت  برخوردار باشد به گونه ای که از نقد اثرش نترسد و اجازه نقد اثرش را به دیگران بدهد.   

خانم راعی در ادامه ضمن بیان این که برای انجام پژوهش به آموزش نیاز است اما آموزش موجب تولید علم نمی شود خاطر نشان کرد: محصور شدن در آموزش به تولید علم کمکی نمی کند. و حوزه های علمیه باید در صحنه باشند وگرنه اثر هایی نوشته می شوند که بنیه دینی نداشته و ارزش ندارند. جمله ای از مقام معظم رهبری در این باره است که فرمودند: « اگر حوزه در مسیر پژوهش غایب باشد، علم بی فروغ پیشرفت می کند زیرا نگه داشتن فروغ معنویت و فضیلت و دین در دست حوزه است، اگر در صحنه نباشد پیشرفت ها بی ارزش و بلکه ضد ارزش می شوند.»

در خاتمه ضمن بیان نکات لازم برای انتخاب عنوان مناسب برای تحقیق پایانی، به ذکر چگونگی انتخاب عنوان تحقیق پایانی خود اشاره کرده و خاطراتی از چگونگی جمع آوری مطالب و نگارش آن برای طلاب دانش پژوه بیان کرد.

در آستانه هفته پژوهش:

نشست علمی- پژوهشی با موضوع « ضرورت پژوهش و ویژگی های یک مقاله پژوهشی » با حضور حاج آقا فاضل دبیر جشنواره علامه حلی استان مازندران، پژوهشگر و معاون پژوهش مدرسه علمیه فیضیه بابل ، در مدرسه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) محمودآباد برگزار شد.

وی ابتدا به ضرورت پژوهش کردن در علوم دینی  پرداخت و گفت: کارکردهای طلبه را می توان در چهار دسته کلی؛ تبلیغ، تدریس، تحقیق وپژوهش و مدیریت تقسیم کرد. که هر کدام گستره زیادی دارند. وطلاب در طول تحصیل خود باید اصول اولیه هر چهار کارکرد را یاد بگیرند. 

در ادامه وی با بیان این که یک طلبه و مبلغ توانمند علاوه براین که باید اصول اولیه مدیریت را یاد بگیرد افزود: یک مبلغ به اصول اولیه پژوهش نیز نیاز دارد. زیرا اگر مبلغ پژوهشگرنباشد نمی تواند حرفهای جدید به مردم بزند، در این صورت در جذب آنها دچار مشکل خواهد‏شد چون “نوآوری” یکی از قیود اصلی پژوهش است.

آقای فاضل با اشاره به این که “پژوهش لازمه حیات یک طلبه است” ضمن ترغیب طلاب به انجام کارهای تحقیقی گفت: انجام ندادن کارهای تحقیقی، موجب رکود علمی و در نهایت سبب مرگ علمی یک طلبه خواهدشد.

ایشان در ادامه با بیان اهداف مقاله نویسی و پژوهش، به طور اجمال به چگونگی انتخاب موضوع، طراحی مساله و چگونگی نگارش بیان مساله، ضرورت مساله ، سوالات اصلی و فرعی، فهرست مطالب، فیش نویسی و تهیه سیاهه نوشته پرداخت.

در خاتمه نیز، به دونفر از برگزیدگان جشنواره نهم علامه حلی جوایزی از طرف مدرسه اهداشد.

همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی ، نشست پژوهشی با موضوع « اهمیت و فواید مطالعه و کتابخوانی » با حضور خانم صفر پور کارشناس کتاب و کتابداری، در مدرسه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) محمودآباد برگزار شد.

خانم صفرپور کتابدار مدرسه و دانش آموخته سطح 3 حوزه علمیه در ابتدای سخن خود با ذکر آیه « إقرا بسم ربک الذی خلق» و توضیحاتی پیرامون این آیه، به فواید مطالعه کردن پرداخت با پرداختن به  فواید مطالعه بیان داشت: با مطالعه، محرک های ذهنی فعال شده و از آلزایمر جلوگیری می کند و همچنین  سبب تأخیر زوال عقل می شود.

در ادامه وی با ذکر حدیثی از امام علی( علیه السلام) که فرمودند:« کسی که با کتاب آرامش یابد، هرگز آرامش خود را از دست نخواهد داد» یکی از فواید مطالعه را کاهش استرس و اضطراب بیان نمود.

وی در ضمن سخنان خود به شیوه صحیح مطالعه اشاره نموده و در باب جذب افراد به کتاب و کتابخوانی به بیان راهکارهای عملی پرداخت.

در پایان با بیان چگونگی تحول زندگی برخی افراد از جمله ابن ابی الحدید و جرج جرداق مسیحی و سهراب سپهری و … با جمله معروف « کتاب خواندن ، کتاب خوب خواندن  و کتابها را خوب خواندن ، زندگی را پایه تغییر می دهد » سخنان خود را به اتمام رساند.

به همت معاونت پژوهش مدرسه، دوره توان افزایی طلاب در زمینه تدوین ونگارش تحقیق پایانی  در تاریخ 04/08/ 96 ساعت 8:30 صبح لغایت عصر پنج شنبه با حضور جناب آقای نعمتی کارشناس و استاد روش تحقیق حوزه و دانشگاه برگزار گردید.

خانم حسینی مدیر مدرسه ضمن بیان برگزاری این دوره خاطر نشان کرد: این دوره به منظور ارتقاء پژوهشی و توانمندی طلاب در تدوین ونگارش تحقیق پایانی برگزار شد.

  وی همچنین اظهار داشت: طلاب در این دوره با نحوه نگارش طرح نامه تفصیلی، چگونگی تدوین ونگارش و ساختار شکلی تحقیق پایانی آشنا شدند.

 کرسی آزاد اندیشی با موضوع: عرف وشرع، تعارض وتعامل! با حضور طلاب، اساتید و کادر مدرسه برگزار گردید.

هدف از برگزاری این کرسی؛ تبیین وظایف طلبه به عنوان یک الگوی فاطمی از منظر عرف و شرع و تعارض این دو  می باشد که یکی از آن وظایف، الگو بودن در عرف و شرع، تعامل و تعارض  این دو با هم است.

سرکار خانم زینب خلیلی، از فعالان کانون پژوهشی مدرسه علمیه فاطمه الزهرا (سلام الله علیها) آمل، در خصوص وظایف یک طلبه به عنوان الگو و سرباز آقا امام زمان (عج) این چنین بیان داشت: طلبه، سرباز امام زمان و ولایت فقیه است. وظیفه اصلی طلاب، حفاظت از دین است و الگو برای جامعه دینی است که لازمه ی آن کسب کمالات است تا مردم از ایشان الگو بگیرند بنابراین لازم است تا کمی ها و کاستی های خود را از بین ببرند تا بتوانند محافظ دین باقی بمانند و از همین رو یکی از این مسائل، رفتار و گفتار  طلاب در مدرسه علمیه است (خودسازی).

  طلبه باید رفتار و گفتارش را با شرع تنظیم کند نه با عرف، زیرا برای طلبه، اخلاق و حضور معنوی مهمتر از حضور علمی است. در دانشگاه هم حضور علمی هست اما حضور معنوی کمرنگ است ولی در حوزه های علمیه هر دو زمینه برای طلاب فراهم است و علم در کنار تهذیب انسان ساز است نه علم به تنهایی .

  اخلاق و رفتار طلبه بسیار مهم است و باید به گونه ای باشد که مناسب شرع بوده و عرف را به سمت شرع بکشاند نه این که مغلوب عرف شود. آن جاها که عرف و شرع باهم تعامل دارند مشکلی نیست اما آن جاهایی که باهم تعارض دارند این وظیفه طلاب علوم دینی است که مطابق شرع عمل کنند تا مردم از آنها الگو بگیرند.

سرکار خانم یزدان پناه دیگر کارشناس مسائل تربیتی و اخلاقی  به عنوان داور این کرسی ضمن تأیید و تأکید بر سخنان خانم خلیلی در جمع بندی بحث مطرح شده، افزود: با توجه به این که در قرآن کریم آمده که از نعمت ها سوال می شود (…لتسئلن عن النعیم ) باید نعمت ها را در جای خود به کار بریم و هر کسی که نعمتی دارد مسئول است و هر کس بیشتر از نعمت ها برخوردار است از او سوال بیشتری می شود. همچنین در حدیث آمده که بار مسئولیت خود را به دوش دیگری نینداز و از طرفی دیگر ما باید این سرمایه های وجودیمان را به جریان بیاندازیم و گرنه در باتلاق می افتیم.

بنابراین ما به عنوان طلبه وظایفی داریم و برای اینکه بدانیم وظایفمان چیست باید از نظر علمی شناخت پیدا کنیم که چه نیازی من طلبه دارم و چه نیازی اجتماع من دارد و دلیل آمدن من به حوزه چیست؟یکی از چیزهایی که هم ما و هم جامعه ما بدان نیازمند است مباحث تربیتی است. چه کسی باید در این زمینه قدم بردارد و چه کسی مسئول است؟

پاسخ این است که علما مسئولند و عده ای را باید تربیت کنند و آنها طلاب علوم دینی اند که با تلاش علمی و تهذیب خود می توانند این نقش مهم را در جامعه ایفا کنند با گفتار خود و رفتاری که در شان طلبه  باشد همان طور که دین و شرع از ما خواسته و متوقع است.

امام رضا (علیه السلام) می فرمایند :"خدا رحمت کند بنده ای را که احیا کرده امر ما را. پرسیدند چگونه امر شما را احیا کنند؟ فرمودند:اگر از شما کسی بیاید و علوم ما را به مردم یاد دهد، مردم یاد می گیرند و تبعیت می کنند.” و ما که طلاب علوم دینی هستیم برای این ادعایی که داریم باید بهایی بپردازیم و در رفتار و گفتار و برخورد خود به گونه ای عمل کنیم که الگو باشیم تا مردم از دین تبعیت کنند.

این کرسی با پرسش طلاب و پاسخ از کارشناسان به پایان رسید. ناگفته نماند که طلاب خواستار استمرار این  گونه کرسی های آزاد اندیشی  با همین مضمون شدند.

این میزگرد رأس ساعت 11صبح روزیک شنبه، مورخ 95/2/5، با حضور استاد محترم سرکارخانم پهلوان و معاون آموزش مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) محمودآباد سرکار خا نم قارداشی و معاون پژوهش مدرسه سرکار خانم زهرا نیک زاد (مجری) برگزار گردید. خانم قارداشی بااشاره به تعریف انرژی چنین بیان داشتند: کسب انرژی از علم در واقع همان شادی وسروری است که به انسان باکسب علم دست می دهد . ایشان در ادامه نظر استاد شهید مطهری را درباره شادی بیان فرمودند که ؛سرور ،حالت خوش ولذت بخشی است که از علم واطلاع به این که یکی از اهداف وآرزوها انجام یافته یا انجام خواهد گرفت به انسان دست می دهد وغم واندوه حالت ناگوار ودردناکی است که از اطلاع بر انجام نشدن یکی از هدف ها وآرزوها به انسان دست می دهد. مردم عادی ، لذت را شادی فرض می کنند، افراد موفق، عملکرد خوب را شادی می شمارند و دانشمندان ،زندگی متفکرانه وجستجوگرانه را معادل شادی می دانند. خانم پهلوانی درادامه بحث به نشانه های شخصی که نشاط علمی دارد اشاره کرده وفرمودند: نشانه های شخصی که نشاط علمی دارد ازاین قرار است: پویایی، انرژی داشتن،علاقه، اهتمام ، جدیت در کارعلمی ،که در ضمن نام بردن از هرکدام توضیحاتی هم ارائه دادندوبعدازآن به عوامل نشاط علمی پرداختندوآن رابه دو قسم درونی وبیرونی تقسیم کردندودرباره هرکدام از آنها توضیحاتی ارائه فرمودند. خانم قارداشی در ادامه بحث به عوامل موثر بر نشاط علمی پرداخته وبیان داشتندکه: عوامل متعددی در نشاط علمی افراد موثر است از جمله آنها می توان به مساله خستگی وعدم نشاط در کلاس درس اشاره کرد که می توان باتمهیداتی آن رابرطرف کرد برای مثال ؛ وضعیت فیزکی کلاس که شامل :رنگ، نور ، چینش نیمکت ها ،تهویه وتعداد دانش جو است که ایشان درباره هرکدام از این موارد توضیحاتی ارائه کردند وبعد از آن به عامل دیگر مانند؛ تشویق ،خواب کافی ،تقویت انگیزه درونی اشاره کردند ودر ضمن نام بردن توضیحاتی هم ارائه فرمودند. ایشان در ادامه موفقیت در تحصیل وکسب علم را برایند چند عامل دانسته وخاطر نشان کردند: میزان تلاش وکوشش ،انگیزه وعوامل درونی که با داشتن هدف ارتباط مستقیم دارد ،تجربیات قبلی که از جمله آن پیش مطالعه است ،تمرکز ودقت ،برقراری ارتباط منطقی ومعنا دار بخش های مختلف درس ، بهره گیری از تلقین مثبت ،توکل بر خدا در موفقیت تحصیلی نقش موثری دارند. خانم قارداشی در انتهای بحث خود به ارائه راهکارهای کسب انگیزه ، تقویت ونشاط علمی پرداخته وبیان داشتند: 1-فهرستی از توانمندی های خود را تهیه کرده و روزی دو یا سه بار با صدای بلند آن را بخوانید. 2-فهرستی از فواید مادی ومعنوی وموقعیتی کسب علم وموفقیت تحصیلی خود راتهیه کرده وهر روز آن را مرور کنید وسعی کنید روزانه چند سطری درباره آن بنویسید. 3-فهرستی از پیامد های منفی درس نخواندن مانند:اخراج شدن ،مشروط شدن و….راتهیه وباتامل درباره آنها ،این پیامدهای منفی را برای خود بزرگ ومعضل آفرین بدانید. 4-در مورد شیوه درس خواندن خود تجدید نظر کنید وبا مطالعه بیشتر به یک شیوه عملی وکار آمد برسید. و…. این میزگرد رأس ساعت30 :12به پایان رسید.

 کرسی آزاد اندیشی با موضوع ؛ “  ضرورت وجود تبلیغ در جامعه کنونی ونقش طلاب خواهر در این عرصه“ در روزیک شنبه برابر با 94/12/16 ، ساعت 11صبح با در مدرسه علمیه الزهرا(سلام الله علیها) محمودآباد برگزار گردید.

خانم حامدی معاون فرهنگی  مدرسه علمیه فاطمهالزهرا (سلام الله علیها) شهرستان آمل ،استاد حوزه وکارشناس  مسائل فرهنگی –تربیتی ومبلغ فعال، در خصوص ضرورت وجود تبلیغ در عصر ارتباطات و نقش ویژه طلاب خواهر دراین زمینه این چنین بیان داشتند:

باتوجه به آیات قرآن درسوره جمعه  آیه 2و آل عمران آیه164که می فرماید: هوالذی بعث فی الامیین رسولا منهم یتلو علیهم ءایاته ویزکیهم ویعلمهم الکتاب والحکمة وإن کانوا من قبل لفی ضلال مبین” اولین کار درتبلیغ ،تزکیه وسپس تعلیم است وآن درصورتی است که فرد مبلغ ابتدا به خودشناسی روحی و جسمی و سپس خودسازی روحی وجسمی بپردازد.

ایشان خاطر نشان کردند:برای تبلیغ اولین چیز،اثرگذاری بر عاطفه واحساس فرد وسپس اثرگذاری بر اراده اش برانجام یا ترک فعل است ودر مرحله سوم است که معرفت حاصل می شودودراین زمان است که فرد با رضایت خاطر، واجب راانجام داده وحرام راترک میکندواین در صورتی است  که معرفت حقیقی حاصل شود واین درتعامل رودررو ومستقیم تاثیر بیشتری دارد

وی افزود: ضرورت تبلیغ طلاب خواهر به صورت تعامل مستقیم ،بی واسطه ورودرروبا مردم به شدت درجامعه مااحساس می شودبه علت تاثیر گذاری بیشترخواهران طلبه برزنان که قشرعظیمی ازجامعه راتشکیل داده و نقش موثر زنان درتربیت فرزندان،ضرورتش را دو چندان می کند

ایشان درآخرفرمودند: باتوجه به آیه32سوره مائده وبا توجه به روایتی از امام صادق (علیه السلام)درتفسیراین آیه ،که دعوت دیگران به سوی حق یا باطل را مرگ وحیات آنان دانسته اند .وآیة الله بهجت هم درمورد این آیه فرمودند: این آیه خطاب به طلاب وحوزه های علمیه است ومنظور ازحیات دراین آیه شریفه نجات دادن از ضلالت وگمراهی در دین است که با توجه به برنامه ریزی که  دشمن درعرصه های مختلف برای فساد انسانها وبغض ودشمنی با ارزشها وفضیلتهای انسانی داردودراین عرصه ازهمه ابزارهایش برای تهی کردن انسانها وفسادو غفلت ازیاد خدا ومعنویت بهره می گیرد نقش خطیر خواهران طلبه وحضور فیزیکی وموثرشان درجمع زنان  بیشتر ازقبل احساس می شودتا ریشه بسیاری از نابسامانیها در جامعه وخانواده ها رخت بربندد.

درضمن این کرسی با پرسش هایی از استادمنتقد خانم احمدی در باره نظرودیدگاه  دیگری که معتقد است با وجود فضاهای مجازی ورسانه های دیداری وشنیداری وجاذبه بیشتر این فضاها برای کاربران  چه نیازی به تبلیغ رودر رو است ؟و همچنین باتوجه به این که بهترین ومهم ترین کار زن مدیریت صحیح خانواده و تربیت فرزندان است چه ضرورتی به بیرون رفتن زن  برای تبلیغ رودررو ومستقیم  است؟ که با پاسخ هایی از کارشناس این کرسی  به پایان رسید.

 ناگفته نماند که طلاب خواستار استمرار این  گونه مباحث   و برگزاری کرسی دیگر آزاد اندیشی  باهمین مضمون شدند.