چطور گلایه کنیم
چگونه باید از نامزد و یا همسرتان گلایه کنید؟
آیا می دانید اگر در دوران نامزدی و یا آغاز زندگی مشترک هستید، خیلی مهم است که بدانید چگونه اختلاف نظرهای ریز و درشتی را که دارید، با نامزدتان در میان بگذارید؟گاهی این اختلاف ها ممکن است مربوط به خانواده همسر و گاهی مربوط به مسائل شخصیتی شما و نامزدتان باشد.
در این شراط، دانستن روش گلایه کردن، شما را وارد مسیری می کند که ادامه آن با گفتگوی منطقی می انجامد؛در غیر این صورت، باید منتظر جدال های ریز و درشت بود.
گلایه کردن خواسته یا ناخواسته در بیشتر موارد سبب موضع گیری فردی که از او گلایه می کنیم، می شود و به طور معمول، او را به سوی بازداشتن از اصلاح رفتار خود سوق می دهد؛ بنابراین، همواره نخستین توصیه ما برای شیوه صحیح گلایه کردن، ” گلایه نکردن ” و جایگزینی راهکارهای مناسب تر به جای آن است. اگر این اصل را در نظر بگریم، باید گفت که گلایه کردن صحیح نیز اصول و قواعد خاصی دارد. پیش از پرداختن به اصول یک گلایه یا قاعده باید فرد گلایه کننده هدف خود را از این کار بداند. گلایه کردن زمانی توجیه منطقی دارد که مقصود از آن، دستیابی به الگوهای سالم زیستن باشد.
هدف از گلایه کردن، اصلاح رفتار و بهبود شرایط برای ایجاد یک رابطه منطقی بین افراد است؛ در غیر این صورت برای نمونه، اگر بین همسران این گلایه مندی رخ دهد، از آن به جای آن که اصلاح رفتار نسبت به یکدیگر باشد، تنبیه، تحقیر و یا اهانت باشد، نه تنها اتفاق مثبتی در آن رابطه نمی افتد، بلکه به احتمال فراوان مشکل را حادتر از گذشته نیز خواهد کرد.
شیوه های گلایه کردن
اگر گلایه با شیوه های درست و منطقی مطرح شود، در بلند مدت اثر اصلاح شدنی خواهد داشت؛ یعنی حتی اگر فرد گلایه شونده در آن زمان، گلایه هایی را که نسبت به او مطرح می شود، نپذیرد؛ ولی در تنهایی به آن فکر می کند و به اصلاح رفتار خود می اندیشد. هنگامی که در گلایه کردن از فرد مقابل به او شخصیت می دهیم، علاوه بر این که رفتار یا عمل اشتباه را به او گوشزد کرده ایم، اشتباه او را حاصل بی دقتی دانسته ایم و تصور جهل را در او ایجاد نکرده ایم. در این حالت گلایه شونده نیز خود را در حل مساله و یافتن راهکار صحیح دخیل می داند و در اصلاح خود فعال تر عمل خواهد کرد.
استفاده از شیوه مناسب برای گلایه کردن، احتمال مقاومت را کمتر و میزان پذیرش را در او بیشتر می کند. فردی که می خواهد گلایه کند، باید به چند نکته توجه کند:
1_ لحن مناسب: گلایه همواره باید با لحنی آرام و مناسب منتقل شود تا او را دچار موضع گیری در برابر گوینده نکند.
2_ شیوه بیان: شنونده نباید تصور بدی نسبت به گوینده و گلایه داشته باشد و شیوه بیان مطلب باید به نحوی باشد که دچار تحقیر و توهین نشود. انتخاب جمله نقش دارند؛ جمله هایی مانند: ” صلاح می دونی ” یا ” بهتر نیست این کارو ” حس بهتری به شنونده می دهد و او را از نیت مثبت گوینده مطمئن می کند.
3_ دفاع نکردن از خود: بسیاری از افراد گلایه خود را به نحوی با طرف مقابل در میان می گذارند که گویا تلاش می کنند خود را برتر از او بدانند وقتی شنونده در هنگام صحبت ها و گلایه های گوینده پیوسته حس می کند: ” من خوبم و تو بدی “، نمی تواند ارتباط درست با آن حرف ها برقرار کند.
گوینده نباید در کلام خود این نکته را القا کند که برتر از طرف مقابل است؛ بنابراین، نباید از عبارتی مانند: ” من همیشه این رفتار رو از تو دیدم ” یا ” تو همیشه این کار رو خراب می کنی ” و مانند آن استفاده کرد.
4_ شخصیت دادن: وقتی در گلایه کردن از فرد مقابل به او شخصیت می دهیم، علاوه بر این که رفتار با عمل اشتباه را به او گوشزد کرده ایم، اشتباه او را حاصل بی دقتی دانسته ایم و تصور جهل را در او ایجاد نکرده ایم. در این حالت گلایه شونده نیز خود را در حل مساله و یافتن راهکار صحیح دخیل می داند و در اصلاح خود فعال تر عمل خواهد کرد.
عبارتی مانند: ” من انتظار بیشتری از تو دارم “، فکر می کنی راه دیگه ای وجود نداشت؟! “، ” این راه بهتر نبود؟! ” و… به شنونده گلایه احساس مطلوب تری می دهد.
زمان مناسب کدام است؟
عده ای از مردم ترجیح می دهند با بروز هر مساله و کامیاب نبودن در رسیدن به هدفی یا مشاهده هر رفتار ناپسندی از سوی فرد مقابل به سرعت موضوع را به او انتقال دهند و از او گلایه کنند؛ اما در مقابل گروه دیگری وجود دارد که تا حد امکان از بروز و مطرح کردن این موضوع ها خودداری می کند و تنها زمانی لب به گلایه می گشاید که حس کند دیگر تحمل این موضوع را ندارند. برای اینکه بدانیم کدام یک از این دو روش اصولی تر است، باید به یک اصل در علم روان شناسی اشاره کنیم که ” اصل جلوگیری از ایجاد رفتار ” نام دارد. در وافع این اصل بیان می کند که باید رفتار نادرست و با عمل اشتباه در همان آغاز که به فرد تذکر داده می شود و نه پس از تجمع و تکرارهای بلند مدت.
گلایه کردن باید به شکل آرام آرام و تدریجی باشد؛ زیرا در صورت تجمع و بروز ناگهانی، دو ایراد عمده بر آن وارد خواهد بود: نخست این که در صورت تکرار بلند مدت رفتار اشتباه از سوی گلایه شونده، میزان ناکامی در فرد گلایه کننده بیشتر می شود و فراوانی این ناکامی ها، ناخودآگاه رفتار گلایه کننده را تهاجمی و قدرت بیان مشکل را در گلایه کننده کم می کند.
پس، ایراد بر این شکل از بروز گلایه ها این است که در صورت بروز تذکر ندادن به موقع، طی زمان رفتار در گلایه شونده درونی می شود و توانایی او برای اصلاح و ایجاد تغییر کاهش می یابد.