نه بی حیا، نه چشم و گوش بسته (قسمت دوم،آخر)
3- به نیازهای بچه ها توجه کنیم
یکی از نکته های بسیار زیبای دین اسلام، رعایت اعتدال در مسائل اخلاقی است. در واقع اسلام با زیاده روی و کوتاهی در کارها مخالف است. برخورد متعادل والدین با نیازهای دوران نوجوانی، سبب می شود که نوجوان بتواند نیازها و احتیاجاتش را درک کند و برای برآورده کردن آنها دست به دامن غریبه ها نشود.
روایات بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه ائمه معصومین(علیهم السلام) با نوجوانان و جوانان طوری رفتار می کردند تا نیازهای ذاتی و غریزیشان سرکوب نشود.
در کتاب(مکارم الاخلاق) روایات جالبی از سبک زندگی حضرت علی(ع) وجود دارد که: ” روزی حضرت همراه غلامشان(قنبر) به بازار رفتند و یک لباس ساده و ارزان و یک لباس زیبا و گران خریداری کردند و لباس زیباتر و گران تر را به قنبر دادند. ” قنبر عرض کرد: ” شما آقای من هستید و من غلام شما هستم! لباس گران تر و زیباتر برازنده شماست.” حضرت در جواب قنبر فرمودند: ” تو نوجوان هستی. نوجوان دوست دارد ظاهری زیبا داشته باشد. پس این لباس زیبا و گران تر برای تو باشد.”
بنابراین داشتن لباس زیبا، یکی از نیازهای نوجوان و جوان است؛ زیرا می خواهد از طریق آن خودش را به دیگران نشان بدهد و از زیبا بودن خودش لذت ببرد. البته باید توجه داشت که تعریف زیبا بودن از نظر یک نوجوان با افراد بزرگسال متفاوت است.
والدین و مربیان نباید حس زیبا دوستی را در نوجوان ریشه کن کنند و یا پیوسته او را به سبب این احساس سرزنش کنند. برخی از بزرگترها آن قدر نوجوان خود را به سبب افراط در حس زیبا دوستی سرزنش میکنند که نه تنها او را سر به راه نمی کنند، بلکه کارشان به درگیری و اختلاف منجر می شود در نهایت نه تنها نوجوان به حرف بزرگ ترها گوش نمی دهد، بلکه تفکر آنها را قدیمی می داند. در کتاب “بحارالانوار” از امام صادق(ع) نشان می دهد که والدین و مربیان باید به خواسته ها و تمایلات نوجوان توجه کنند. به هر حال طبیعی است که سلیقه آنان با سلیقه نوجوان متفاوت باشد.
4- عزت نفس، شهوت را بی ارزش می کند
از مواردی که والدین باید در تربیت جنسی نوجوان خود در نظر بگیرند، این است که او را با فرهنگ اسلامی و دینی آشنا کنند تا از دین و فرهنگ خود غافل نباشد.
در کتاب “بحارالانوار” از حضرت علی(ع) روایت شده است که می فرمایند: ” کمتر کسی هست که خودش را شبیه گروهی کرده باشد و تقریباً عضوی از آن گروه نشده باشد.”
بنابراین نوجوان باید یاد بگیرد اگر ظاهرش را شبیه گروه خاصی از جامعه کند، ناخودآگاه طرز تفکر و رفتارش شبیه همان گروه خاص می شود.
نکته ای که باید به آن توجه داشت، این است که کنترل و نظارت بر رفتارهای نوجوان لازم است در عین حال، احترام گذاشتن به خواسته های نوجوان سبب می شود که او درعین این که عزت نفسش را در امان می بیند، احترام گذاشتن را هم یاد بگیرد. به این صورت والدین بهتر می توانند رفتارهای نوجوانشان را کنترل کنند. در واقع میان عزت نفس و خودداری از رفتارهای نامناسب رابطه مستقیمی وجود دارد؛ زیرا کسی که برای خودش ارزش قائل باشد، مرتکب گناه نمی شود و ارزش و اعتبار خود را زیر سوال نمی برد. همین موضوع درباره نوجوانان هم صدق می کند.
اگر والدین به نوجوان خود حس کرامت نفس و شخصیت القا کنند، او هم خودش را با ارزش تر از آن می بیند که بخواهد مرتکب کاری خلاف اخلاق شود؛ چنانچه امیرالمومنین(ع) در “غررالحکم” فرموده اند: ” کسی که در خود احساس کرامت کند، شهوات و لغزش ها برایش بی ارزش می شود.”
5- به پرسش های شان پاسخ دهیم
کارشناسان معتقدند محیط خانواده و جمع هایی که نوجوان در آنها شرکت می کند، از عوامل موثر بر رفتار جنسی نوجوان و بروز رفتارهای مناسب یا نامناسب از سوی اوست.
نکته ای که باید به آنها توجه داشت، این است که در قرآن و روایات، مطالبی درباره رفتارهای جنسی آمده است که در عین حال، مطالعه و خواندن آیات و روایات ممنوعیت سنی ندارد. این موضوع نشان می دهد که براساس آموزه های اسلام، باید به پرسش های کودکان و نوجوانان درباره چنین موضوعاتی با رعایت ادب و حیا پاسخ داد. از سوی دیگر، رفتار بزرگ ترها الگویی برای نوجوان است و نمی توان او را از تقلید منع کرد، به هر حال وقتی بزرگ ترهای خانواده دائم پای برنامه های ماهواره ای می نشینند و بدون هیچ حد و مرزی تمام برنامه ها را تماشا می کنند، نباید از بچه ها انتظار رفتار درست داشت.
از سوی دیگر، استفاده بدون قانون از اینترنت، خطر بسیار بزرگ دیگری است که در کمین نوجوانان است و والدین باید بر این موضوع نظارت داشته باشند. البته بداخلاقی های بی مورد سبب می شود که نوجوان دست به مخفی کاری بزند یا رابطه اش را با والدین کم کند؛ بنابراین پدرها و مادرها بهتر است دوستانه با نوجوان خود ارتباط برقرار کنند و او را درباره استفاده درست از اینترنت راهنمایی کنند. این امر سبب می شود که نوجوان راحت بتواند مسائل خود را با والدین در میان بگذارد و در نتیجه دچار انحراف جنسی نشود.